Begraven, cremeren of doneren

Meride Kennisbank

De keuze tussen begraven, cremeren of doneren heeft onomkeerbare consequenties en dient dan ook weloverwogen genomen te worden.

Artikel verder lezen

Zeker als de overledene zelf niet heeft bepaald wat er na zijn of haar overlijden dient te gebeuren. Uw Meride Uitvaartverzorger kan al uw vragen beantwoorden, doch de keuze ligt bij u.

Voornaamste verschillen bij begraven, cremeren of doneren

Bij begraven is er sprake van een tastbare plek waarvan je weet dat daar de overledene zijn laatste rustplaats heeft. Na de begrafenis komt de vraag of er een monument (grafsteen) geplaatst gaat worden, of dat het reeds bestaande monument bijgewerkt moet worden. Ook daar is weer sprake van veel mogelijkheden, regels en voorwaarden. Onder het kopje Begraven wordt daar uitgebreid op ingegaan.

Bij cremeren is er in principe geen sprake van een graf.  Na de crematie wordt de as van de overledene verzameld in een asbus en verplicht een maand in het crematorium bewaard. In de eerste vier weken kunt u dus niet over de asbus beschikken, maar wel al uw keuze bepalen wat er met de as moet gebeuren. Onder het kopje Cremeren leest u informatie over het hoe en waarom van deze verplichte bewaartermijn en verder alles wat er aan mogelijkheden zijn betreffende de as.

Mocht er sprake zijn van donatie van het lichaam, dus ter beschikking stelling van de wetenschap, dan wordt het lichaam zo snel mogelijk naar het ontvangende instituut overgebracht. Het lichaam komt niet meer terug naar de nabestaanden, er is geen crematie of begrafenis. De mogelijkheid tot afscheid nemen is dan ook zeer beperkt. Ook hierover vindt u binnen deze site onder het kopje Doneren alle nodige informatie.

Regels bij begraven, cremeren of doneren

Een crematie of begrafenis mag niet binnen 36 uur na het overlijden plaats vinden. Dat heeft te maken met de mogelijkheid om een strafrechtelijk onderzoek uit te kunnen voeren. Zijn er dringende redenen om toch binnen die 36 uur te begraven of te cremeren, dan kan dat uitsluitend met toestemming van de officier van justitie en de burgemeester. De uitvaartverzorger kan dat voor u regelen.

Een crematie of begrafenis mag niet later plaatsvinden dan 6 werkdagen na het overlijden. Dus het weekend en de feestdagen tellen hier niet in mee. Zijn er echter dringende redenen om deze termijn te verlengen, ook dan moet er toestemming aangevraagd te worden. De uitvaartverzorger regelt dat voor u.

Bij een donatie is het zaak dat het lichaam zo snel mogelijk wordt overgebracht naar de anatomische afdeling van een universiteit. Dit moet echter wel voor het overlijden geregeld zijn door de persoon zelf. Een handgeschreven codicil met datum en ondertekening is daarvoor vereist. Dit codicil moet ook van te voren op het anatomisch instituut afgegeven zijn.

In de Wet op de lijkbezorging staat beschreven wat er moet gebeuren als er iemand overlijdt. Er zijn dus regels voor begraven en cremeren. Daarbij is er ook een Besluit op de lijkbezorging en ook zijn er enkele ministeriële regelingen.

Begraven

Wanneer een overledene wordt begraven moet er een begraafplaats gekozen worden en vervolgens een graf. Dat klinkt heel logisch maar in de praktijk kan het gebeuren dat de beheerder van de begraafplaats de begrafenis weigert. Bijvoorbeeld als de keuze valt op een katholieke begraafplaats met een gering aantal graven of beperkt beschikbare grond en men is geen lid van de katholieke kerk, dan kan toestemming geweigerd worden. Eigen parochianen gaan dan voor.

Zo ook op kleine dorpsbegraafplaatsen. Men is geen inwoner van het dorp, maar heeft de begraafplaats uitgezocht vanwege de mooie ligging, vanwege de lage kosten of vanwege het feit dat het dorp centraal ligt voor de familie. Ook dan kan het gebeuren dat de begrafenis geweigerd wordt, de beschikbare grond is gereserveerd voor de dorpsgenoten.

Tegenwoordig zijn er in het zuiden van Nederland ook natuurbegraafplaatsen. Op deze begraafplaatsen gaan de graven geheel op in de omgeving, er kan dus geen monument of grafsteen geplaatst worden. Soms kan met een struik of boom de plaats gemarkeerd worden. Binnen afzienbare tijd worden er ook natuurbegraafplaatsen verwacht in de overige delen van Nederland, gezien de toenemende populariteit ervan.

De uitvaartverzorger helpt u bij de keuze voor de begraafplaats. Soms krijgt u de gelegenheid om zelf een plek voor het graf uit te zoeken, soms wordt er op volgorde begraven, dat verschilt van begraafplaats tot begraafplaats. Uw uitvaartverzorger beschikt over alle informatie.

Kosten van begraven

Wat er altijd in rekening wordt gebracht zijn grafrechtenDat betekent dat er betaalt moet worden voor de toestemming om iemand op de begraafplaats te begraven en daarin zijn opgenomen de kosten voor het openen en het sluiten van het graf. Er bestaan grote verschillen tussen de tarieven die gehanteerd worden. Om te beginnen zijn er grafrechten voor een algemeen graf en er zijn grafrechten voor een particulier graf, ook wel familiegraf genoemd. Verder bepaalt de eigenaar van de begraafplaats, dat kan de gemeente zijn of een religieuze instelling zoals een kerk, zelf de hoogte van de tarieven. Over het algemeen zijn de kosten van grafrechten in de Randstad en andere grote steden veel hoger dan in de kleinere, meer afgelegen gemeenten.

Bij een algemeen graf  betaalt men uitsluitend grafrechten, men heeft dan geen zeggenschap of er al iemand in dat graf ligt begraven of dat er later nog een onbekende in het graf begraven wordt. Het graf zal tien jaar na de laatste begrafenis geruimd of geschud worden.

Bij een particulier graf of familiegraf worden de grafrechten verhoogd met grafhuur. De verplichtte termijn is 10 jaar, maar op veel begraafplaatsen is de eerste periode van huur 20 jaar, daarna kan men met 10 jaar tegelijk verlengen.

Bij een bestaand familiegraf wordt er gekeken hoeveel jaren huur er nog open staan. Is dit tien jaar of meer, dan hoeft bij een tweede bijzetting (begraving) alleen voor de kale grafrechten betaald te worden. (De toestemming plus openen en sluiten van het graf).

Voorbeeld 1: Vader overlijdt en wordt begraven. Er wordt betaald voor grafrechten plus 20 jaar grafhuur. Na vijf jaar overlijdt moeder, zij wordt in hetzelfde graf begraven. Er staat dan nog 15 jaar grafhuur op het graf. Men betaalt dan alleen grafrechten en geen huur.

Voorbeeld 2: Vader overlijdt en wordt begraven. Er wordt betaald voor grafrechten en voor 20 jaar grafhuur. Na vijftien jaar overlijdt moeder, zij wordt in hetzelfde graf begraven. Er staat dan nog 5 jaar grafhuur op het graf, dat is voor moeder vijf jaar tekort. Men betaalt dan grafrechten plus minimaal 5 jaar grafhuur. Per begraafplaats kan dat verschillend zijn, sommigen verplichten bij verlenging van huur altijd een termijn van 10 jaar.

Bijkomende kosten zijn de kosten voor een grafsteen of monument. Indien er al een steen aanwezig is, bij een bestaand graf, dan moet deze verwijderd worden en de tekst moet worden aangevuld. Deze kosten komen apart bij de begrafeniskosten.

Door het aanvragen van een offerte krijgt men een exacter beeld van de kosten.

Ruimen of schudden van het graf

Bij ruimen van het graf worden de restanten uit het graf gehaald en afgevoerd naar een verzamelplaats voor overblijfselen. Eventuele grafsteen of monument wordt verwijderd. Het graf wordt weer vrijgegeven.

Bij schudden van het graf worden de restanten uit het graf gehaald, vervolgens wordt het graf verder uitgediept, de restanten worden teruggelegd en toegedekt met aarde. Eventuele grafsteen of monument wordt verwijderd. Het graf wordt weer vrijgegeven. De overblijfselen blijven dus te allen tijde op dezelfde plek begraven liggen.

Cremeren

Wanneer er gekozen wordt voor cremeren volgt de keuze van een crematorium. Men hoeft niet perse gebruik te maken van het crematorium in de buurt, de keuze is vrij. De uitvaartverzorger neemt contact op met het crematorium om de beschikbare data en tijd te noteren en overlegt vervolgens met de familie.

Er zijn crematoria met een enkele aula, er zijn ook crematoria met meerdere aula’s. Deze kunnen in grootte verschillen en het is belangrijk dat men ongeveer een idee heeft hoeveel mensen de uitvaart zullen bijwonen.

Tegenwoordig komt het steeds vaker voor dat naaste familie de overledene wil begeleiden tot in de ovenruimte. Niet ieder crematorium geeft deze mogelijkheid. De uitvaartverzorger zal u daarover kunnen informeren.

Daarnaast wordt echter ook in toenemende mate de gang naar het crematorium overgelaten aan de uitvaartonderneming. Het afscheid vindt dan niet plaats in de aula van het crematorium, maar elders. Bijvoorbeeld in een kerk, een buurthuis, een aula, een schouwburgzaal of zelfs in de eigen woning. Na afloop van de bijeenkomst neemt de familie de condoleances in ontvangst en ondertussen brengt de uitvaartonderneming de overledene naar het crematorium. De uitvaartkist komt dan niet in de aula van het crematorium, maar wordt rechtstreeks naar de ovenruimte gebracht. Ook kan de familie er voor kiezen om met enkelen de overledene te vergezellen naar het crematorium, maar men komt dus niet meer in een aula.

Kosten van cremeren

Allereerst betaalt men voor de crematie zelf, dus het verassen van het lichaam. Dit noemt men de technische crematie. In dit tarief zit ook de asbus en een half jaar bewaartijd van deze asbus in de algemene nis van het crematorium.

Vervolgens betaalt men voor de plechtigheid, waarin ontvangst in een familiekamer, gebruik van de aula, inclusief de muziekinstallatie, en gebruik van de koffiekamer. In sommige crematoria is dit één tarief, in andere crematoria berekent men de aula en de koffiekamer apart.

De gebruikte consumpties worden apart in rekening gebracht.

Extra kosten ontstaan door langer gebruik van de aula, langer gebruik van de koffiekamer, opname van de plechtigheid op DVD, soms gebruik piano/vleugel of orgel, indien deze aanwezig zijn. Ook plechtigheden na vijf uur ’s middags of op zaterdag hebben over het algemeen een toeslag.

Indien u exact wilt weten wat een crematie gaat kosten, vraagt u dan een offerte aan.

Crematieproces

Cremeren is het verassen van het lichaam door zeer hoge temperaturen, zo rond de 1100 graden Celsius. Het is dus niet zo dat de uitvaartkist in een vlammenzee geschoven wordt. Het crematieproces neemt minimaal anderhalf uur in beslag.

De medewerker van het crematorium controleert nauwgezet de documenten die door de uitvaartverzorger zijn afgegeven. De officiële, getekende crematieaanvraag, het verlof tot verbranding en een formulier met het registratienummer dat bij de overledene hoort. Dit registratienummer moet ook door middel van een sticker op de uitvaartkist zijn aangebracht. Zijn deze documenten niet in orde of ontbreekt de sticker, dan kan het crematoriumpersoneel eisen dat de overledene alsnog geïdentificeerd wordt door een nabestaande, anders gaat de crematie niet door.

Voor het cremeren worden eventuele plastic of metalen handvatten van de kist verwijderd. De metalen die afkomstig zijn van sieraden en protheses worden na de crematie uit de as gezeefd. Deze metalen worden apart bewaard en regelmatig door een metaalverwerkend bedrijf opgehaald. De opbrengst van deze materialen wordt eens per jaar aan een goed doel overhandigd.

De as die uiteindelijk overblijft na de crematie wordt in een urn gedaan, inclusief het vuurvaste steentje. De asbus moet een maand in het crematorium worden bewaard voor men erover kan beschikken. Over het algemeen kan de asbus een half jaar kosteloos in het crematorium blijven staan, daarna worden er kosten voor het bewaren in rekening gebracht.

Mogelijkheden asbestemming

Als de wettelijk vastgestelde bewaartermijn van een maand is verstreken, dan kan de opdrachtgever van de crematie, dus degene die het aanvraagformulier heeft ondertekend, over de asbus beschikken. Heeft men bij de aanvraag al aangegeven dat de as verstrooid mag worden op het terrein, dan zal dat na een maand ook daadwerkelijk gebeuren. Er zijn legio mogelijkheden voor uiteindelijke asbestemming.

Het bewaren van de asbus

De asbus kan worden bijgezet  in een columbarium een urnenmuur, een urnengraf of dergelijke. Dit kan bij een crematorium zijn of op een begraafplaats. De termijn van huur van een dergelijke plek is over het algemeen vijf jaar, daarna kan men deze termijn verlengen of alsnog de as verstrooien.
De asbus mag ook meegenomen worden naar huis.

Het verwerken van de as

Een klein gedeelte van de as kan men ook laten verwerken in een sierraad of siervoorwerp.Ook wordt er wel as gebruikt om in een tatoeage meegenomen te worden. Mocht dit de bedoeling zijn, dan kunt u het crematorium vragen om wat as uit de urn te nemen en dit voor u apart te houden.

Verder zijn er bedrijven die de as in een pot vermengen met aarde en daarin een boom planten. De as dient als voedingsbodem voor nieuw leven. Deze boom kan men dan in de eigen tuin plaatsen.

Het verstrooien van de as

Urnen zijn er in vele vormen en materialen. Mocht u besluiten om zelf de as te verstrooien, dan is het aan te raden om het crematorium te vragen de as in een zogenaamde strooikoker te doen. Dit vergemakkelijkt het strooien, u hoeft dan niet zelf de urn te openen om de as er uit te scheppen.

Het verstrooien van as is in feite overal toegestaan, mits men toestemming heeft van de landeigenaar. Verder kan verstrooiing ook plaats vinden op zee, per boot of per vliegtuig. De kosten zijn afhankelijk van het al dan niet erbij zijn van nabestaanden.

Doneren of lichaam ter beschikking stellen van de wetenschap

Naast de keuze voor begraven of cremeren is er nog een derde mogelijkheid. Het lichaam ter beschikking stellen van de wetenschap, ook wel doneren genoemd.

Voorwaarden doneren

Het ter beschikking stellen van de wetenschap moet bij leven gebeuren door de persoon zelf. Dit kan dus nooit door een nabestaande geregeld worden. Degene die na zijn overlijden zijn lichaam wil doneren moet zelf contact opnemen met een anatomisch instituut.

Van het instituut zal de aanvrager alle informatie en inschrijfformulieren ontvangen. Over het algemeen zal gevraagd worden om een handgeschreven verklaring, een codicil, waarin staat dat men zijn lichaam na overlijden afstaat aan de wetenschap. Dit codicil moet gedateerd en ondertekend zijn. Het origineel wordt bewaard op het anatomisch instituut, zelf krijgt men een kopie, evenals de huisarts.

Heeft er een voorbespreking met Meride plaatsgevonden en is er een wilsverklaring bij dit gesprek ingevuld, dan is het aan te bevelen om ook een kopie aan de uitvaartverzorger af te geven.

Na het overlijden dient het lichaam binnen 24 uur zijn overgebracht naar het anatomisch instituut. Meride Uitvaartverzorging – tel. 085 - 401 81 23 (24/7) –  kan dit op elk moment van de dag of de nacht voor u regelen.
Het lichaam wordt na de handelingen binnen het instituut nooit teruggebracht naar de familie. Datgene wat overblijft van het lichaam wordt met andere overblijfselen tezamen gecremeerd en de as wordt verstrooid.

Weigering van het lichaam

Men dient er rekening mee te houden dat er zich omstandigheden kunnen voordoen waardoor het lichaam geweigerd wordt door het instituut. Bijvoorbeeld bij overlijden in het buitenland. De tijd die gemoeid zal gaan met het repatriëren, het overbrengen van het lichaam, is dan veel te lang.

Verder kan het zijn dat het lichaam door een ongeval ernstig gehavend is, ook dan kan het instituut besluiten om het lichaam te weigeren.

Ook kan het voorkomen dat het instituut op moment dat men overlijdt, al voldoende lichamen in voorraad heeft en ook dan kan het weigeren om het lichaam in ontvangst te nemen.

Orgaandonatie

Orgaandonatie kan van te voren zijn vastgelegd door middel van een codicil De overledene wordt dan opgenomen in het donorregister. Artsen kunnen dit 24 uur per dag raadplegen.
Echter, heeft men geen donorcodicil ingevuld en afgegeven, dan kunnen de nabestaanden alsnog toestemming geven tot orgaandonatie.

Bij orgaandonatie is er slechts sprake van beperkte donatie, niet het hele lichaam wordt gebruikt doch de organen die daarvoor geschikt zijn. Na de operatie om de organen uit te nemen wordt het lichaam naar het mortuarium van het ziekenhuis gebracht en kan de uitvaartonderneming het lichaam overbrengen naar de gewenste locatie.

Omdat het uitnemen van organen binnen korte periode na het overlijden moet gebeuren, hoeft de uitvaart niet uitgesteld te worden.

Orgaandonatie in combinatie met ter beschikking stelling van de wetenschap

Bij de meeste anatomische instituten is de combinatie van orgaandonor en het ter beschikking stelling van de wetenschap niet mogelijk. Echter, er zijn enkele instituten waar dit wel kan. Het is zaak om dit van te voren goed te informeren.

Een lijst van adressen van anatomische instituten is te vinden op de website van de Transplantatie Stichting.

Waarom Meride?

Onze uitvaartverzorgers doen hun werk vanuit hun passie voor het steunen van mensen in een moeilijke periode. Ze zijn betrouwbaar, integer en geven u precies de zorg die u wenst.

Meer over Meride lezen

9,2 Onze klanten waarderen Meride met een 9,2

1043 beoordelingen

★★★★★★★★★★

Brochure - Meride Uitvaartverzorging


    Confidental Infomation