Duurzame uitvaart: lees er hier alles over
Bij het organiseren van een duurzaam afscheid kijken we samen naar milieuvriendelijke opties, zoals een uitvaartkist van duurzaam hout, biologische catering met lokale producten, elektrisch rouwvervoer en het compenseren van de CO2-uitstoot. Door te kiezen voor één of meerdere duurzame en milieuvriendelijke opties, verkleint u samen met ons de ecologische voetafdruk van het afscheid. Samen werken we aan een duurzame wereld, ook voor de generaties na ons.

Onderwerpen
Klik hieronder op het onderwerp van uw keuze
Crematie | Begrafenis |
Catering | Kledingkeuzes |
Uitvaartkisten | Urnen |
Opbaring | Rouwkaarten |
Bloemen | Vervoer |
Grafmonument | |
Crematie
Cremeren is de keuze van bijna 70% van de Nederlanders, en in grote steden ligt dit percentage nog hoger. Elke uitvaart, zowel begrafenissen als crematies, heeft een bepaalde hoeveelheid CO2-uitstoot. Gemiddeld komt dit neer op ongeveer 95 kilogram CO2-uitstoot bij een begrafenis en ruim 200 kilogram bij een crematie. Dit is vergelijkbaar met de CO2-uitstoot van een vlucht van Amsterdam naar Madrid. Dit is uiteraard belastend voor het milieu (Bron: TNO).
Terug naar de: Onderwerpen
Begrafenis
Hoewel een traditionele begrafenis minder belastend is voor het milieu dan een crematie, komt er nog steeds gemiddeld 95 kilo CO2-uitstoot bij kijken. Momenteel wint een duurzaam alternatief aan populariteit: natuurbegraven. Bij natuurbegraven wordt de overledene op een natuurlijke manier begraven, wat eigenlijk de oudste en meest milieuvriendelijke vorm van begraven is. De kleding van de overledene moet gemaakt zijn van materialen die gemakkelijk afbreken in de natuur, terwijl de kist bijvoorbeeld van onbewerkt hout moet zijn of van een biologisch afbreekbaar materiaal zoals hennep. Vaak is het ook mogelijk om een natuurlijk grafmonument te plaatsen, zoals een plank of een plak van een boom waarop de naam of een boodschap geschreven kan worden.
Terug naar de: Onderwerpen
Kledingkeuzes
Bij zowel een begrafenis als een crematie is het belangrijk om bewuste kledingkeuzes te maken. Synthetische kleding vergaat niet in de aarde en is schadelijker voor het milieu bij crematies dan kleding van natuurlijke materialen. Het dragen van kledingstukken gemaakt van biologische katoen, linnen of hennep is een milieuvriendelijke optie.
Helaas kan de productie van kleding op meerdere vlakken niet duurzaam zijn. Bijvoorbeeld, de productie van synthetische stoffen vereist ruwe olie en veel energie. Ook de productie van biologisch afbreekbare stoffen kan vaak milieuonvriendelijk zijn. “Gewone” katoenproductie is belastend voor het milieu vanwege het hoge waterverbruik en het gebruik van bestrijdingsmiddelen bij het telen, bleken en verven van katoen. Wolproductie heeft ook een negatieve impact, aangezien veel land nodig is om schapen te laten grazen en schapen zelf broeikasgassen uitstoten. Bovendien worden vaak pesticiden en insecticiden gebruikt om parasieten te bestrijden, en bij het verwerken van wol tot stof zijn bleekmiddel en andere chemicaliën nodig.
Daarnaast is het belangrijk om te erkennen dat er nog steeds veel kleding onder slechte arbeidsomstandigheden wordt geproduceerd.
Terug naar de: Onderwerpen
Uitvaartkisten
Er zijn uitvaartkisten verkrijgbaar die volledig biologisch afbreekbaar zijn in de grond en vrijwel geen luchtvervuiling veroorzaken bij crematies. Deze kisten worden gemaakt van organisch restafval. Daarentegen is een kist van spaanplaat de minst duurzame keuze. De lijm die hiervoor wordt gebruikt, bevat schadelijke stoffen zoals formaldehyde. Een beter alternatief is een houten kist gemaakt van ongelakt Nederlands hout uit duurzaam beheerde bossen. Deze kist kan ook persoonlijk worden gemaakt door deze te beschilderen, wat vooral voor kinderen een mooie manier is om afscheid te nemen. Het gebruik van ecologische verf vermindert de impact op het milieu.
In Nederland is een kist niet verplicht. Men kan bijvoorbeeld kiezen voor een lijkwade gemaakt van hennep, linnen of wol, waarbij een opbaarplank noodzakelijk is. Opbaarplanken kunnen gemaakt worden van verschillende materialen, zoals duurzaam hout, wilgentenen of bamboe. Een andere milieuvriendelijke optie is een uitvaartmand gemaakt van duurzaam verbouwde bamboe, riet, bananenblad of lokaal geteelde wilgentenen. Zowel manden als kisten kunnen worden voorzien van bekleding, waarbij de meest duurzame keuze bestaat uit hennep, jute, brandnetelvezels of linnen. Het produceren van hennepstof is veel duurzamer dan katoen, omdat er geen bestrijdingsmiddelen nodig zijn en er veel minder water wordt gebruikt. Ook linnen is duurzamer dan katoen, omdat er minder water en bestrijdingsmiddelen nodig zijn voor de productie ervan.
Terug naar de: Onderwerpen
Opbaring
Om het lichaam van een overledene tot aan de uitvaart in goede conditie te houden, wordt het gekoeld. Dit kan gebeuren in een koeling van een uitvaartcentrum of thuis op een koelplaat. Een duurzaam alternatief is koeling door middel van graszoden die bij het lichaam worden geplaatst. Een andere milieuvriendelijke manier van opbaren is het gebruik van zakjes met actieve koolstof die op het lichaam worden geplaatst, waardoor het lichaam op een natuurlijke manier geconserveerd blijft. Bovendien wordt het lichaam hierbij niet zo koud als bij traditionele methoden.
Het gebruik van koelapparatuur kost energie en resulteert in CO2-uitstoot. Bij een thuisopbaring met een koelplaat wordt ongeveer drie keer zoveel energie verbruikt als bij het gebruik van de koeling van een uitvaartcentrum.
Terug naar de: Onderwerpen
Rouwkaarten
Een milieuvriendelijke keuze voor rouwkaarten is het gebruik van 100% gerecycled papier. Papierproductie is afhankelijk van hout, wat wereldwijd leidt tot ontbossing. Ontbossing heeft negatieve gevolgen voor het klimaat en de natuur. Bossen spelen een belangrijke rol bij het opnemen van CO2, het zorgen voor schoon water en het bieden van leefgebieden voor planten, dieren en mensen. Het kappen van bossen resulteert in het verlies van biodiversiteit en heeft gevolgen voor lokale gemeenschappen.
Terug naar de: Onderwerpen
Vervoer
Het vervoer tijdens een uitvaart is vaak het meest vervuilende aspect. Niet alleen moet de overledene worden vervoerd, maar ook de nabestaanden moeten reizen op de dag van de uitvaart. Dit vervoer verbruikt energie en leidt tot uitstoot van uitlaatgassen. Om de reisafstand tijdens de uitvaartdag te beperken, kan ervoor worden gekozen om de afscheidsplechtigheid op één locatie te houden of locaties te selecteren die op loopafstand van elkaar liggen. Bezoekers kunnen worden gevraagd om, indien mogelijk, te voet, met de fiets of met het openbaar vervoer te komen.
Als u op zoek bent naar een duurzaam rouwvoertuig, kunt u bijvoorbeeld kiezen voor een elektrische auto van Tesla. Een andere optie is een uitvaartbus die plaats biedt aan vijftien tot twintig personen en een klein gezelschap samen met de overledene kan vervoeren. Voor korte afstanden zijn er ook diverse mogelijkheden voor duurzaam rouwvervoer, zoals een rouwfiets, een loopkar of een speciale kar die door een koe wordt getrokken.
Terug naar de: Onderwerpen
Bloemen
Bloemen zijn vaak een belangrijk onderdeel van een uitvaart. Echter, veel bloemen worden gekweekt in verre landen en worden per vliegtuig geïmporteerd. Er zijn duurzamere alternatieven beschikbaar, zoals bloemstukken of boeketten van seizoensbloemen die in Nederland worden geteeld. De meest duurzame optie is het gebruik van zelfgeplukte bloemen uit eigen tuin.
Ook de productie van Nederlandse bloemen heeft een aanzienlijke impact op het milieu. Het gebruik van bestrijdingsmiddelen bij de teelt en het benodigde water, onder andere voor het spoelen van meststoffen, dragen bij aan de milieubelasting.
Terug naar de: Onderwerpen
Catering
Na afloop van de uitvaart is het gebruikelijk om samen te komen voor een kopje koffie, thee en broodjes, of misschien zelfs een uitgebreide borrel. Het is belangrijk om hierbij te kiezen voor duurzame cateringopties. U kunt bijvoorbeeld biologische producten van lokale leveranciers overwegen en/of producten met het Fairtrade-keurmerk selecteren. Vegetarische gerechten hebben over het algemeen een lagere impact op het milieu, omdat ze minder CO2-uitstoot veroorzaken dan dierlijke producten.
Voedselverspilling is nog steeds een groot probleem in Nederland. Bij het organiseren van een uitvaart is er vaak een risico op verspilling, omdat het moeilijk is om precies in te schatten hoeveel gasten er zullen zijn en hoeveel catering er nodig is. Indien mogelijk, is het een goede praktijk om overgebleven eten mee naar huis te nemen.
Terug naar de: Onderwerpen
Urnen
Voor wie een duurzame urn wenst, zijn er verschillende opties beschikbaar. U kunt kiezen voor een urn gemaakt van natuurlijk hernieuwbaar materiaal, zoals aardewerk, ongelakt Nederlands hout of plantaardig composiet. Er zijn ook urnen verkrijgbaar die gemaakt zijn van bamboe, bananenblad en wilgentenen. Deze materialen groeien snel en belasten het milieu niet. Urnen gemaakt van natuursteen, staal en brons zijn minder duurzaam, omdat de productie van urnen met deze materialen veel energie vereist en de grondstoffen vaak over lange afstanden getransporteerd moeten worden.
Als u de urn wilt begraven, is een volledig biologisch afbreekbare urn gemaakt van plantaardig materiaal een goede keuze. Een andere mogelijkheid is om de as van de overledene te gebruiken als voedingsstof voor een boom. Hiervoor wordt de urn gevuld met as, potgrond, meststof en een boomzaadje, waarna deze wordt begraven. Na verloop van tijd zal het zaadje ontkiemen en uitgroeien tot een boom, dankzij de voedingsstoffen in de as. Dit compenseert niet alleen CO2-uitstoot, maar biedt ook een tastbare herinnering aan de overledene en een speciale plek die nabestaanden kunnen bezoeken.
Terug naar de: Onderwerpen
Grafmonument
Veel grafmonumenten bestaan uit natuursteen, zoals graniet. Echter, dit materiaal wordt vaak op een niet-duurzame manier gewonnen in verre landen, zoals China en India, en moet vervolgens over lange afstanden worden getransporteerd. Als alternatief kunt u kiezen voor een grafmonument gemaakt van duurzamere materialen, zoals hout. Een andere optie is het recyclen en personaliseren van een oude grafsteen door een beeldhouwer of steenhouwer, wat bekend staat als een Circle Stone. Op deze manier wordt de oude steen omgevormd tot een nieuwe grafsteen.
Terug naar de: Onderwerpen